Od 1 kwietnia 2012 r. obowiązuje w Niemczech ustawa dotycząca uznawania zagranicznych kwalifikacji zawodowych (Anerkennung ausländischer Berufsqualifikationen). Ustawa ta ma ułatwić migrantom pracę w branżach, w których zdobyli wykształcenie we własnym kraju.

Wielu polskich obywateli zastanawia się, w jaki sposób można zdobyć uznanie kwalifikacji zawodowych na terenie Niemiec? Na czym ono polega? Który urząd rozpatruje takie wnioski? Na czym polega takie uwierzytelnienie polskich dokumentów?

Niemal każdy zagraniczny posiadacz dyplomu zawodowego może starać się o uwierzytelnianie polskich dokumentów. Kraje związkowe zostały zobowiązane do uregulowania sposobu uznawania kwalifikacji w zawodach nieobjętych ustawą federalną. W wyniku tych przepisów migranci będą mieli łatwiejszy dostęp do niemieckiego rynku pracy. Niemcy poszukują nie tylko lekarzy, programistów, inżynierów czy informatyków, ale także pielęgniarzy, mechaników, budowlańców, stolarzy lub opiekunek do osób starszych.

Osoby, które zdobyły wykształcenie w swoim własnym kraju, mają w Niemczech spore szanse na pracę w swojej branży. Aby jednak dyplom kształcenia zawodowego mógł zostać uznany, to właściwy urząd niemiecki musi stwierdzić, czy dla konkretnego zawodu nie ma znaczących różnic pomiędzy wykształceniem zdobytym w kraju pochodzenia a porównywalnym wykształceniem w Niemczech. Ocenione będzie przede wszystkim doświadczenie zawodowe oraz zakres i czas trwania kształcenia zawodowego.

Rozstrzygnięcie wniosku trwa około trzech miesięcy. W przypadku stwierdzenia różnic, urząd może stwierdzić częściową równoważność kwalifikacji zawodowych i odrzucić wniosek. Wtedy można uzupełnić brakujące kwalifikacje lub odbyć praktykę i ponownie złożyć wniosek. Taki dokument ułatwia migrantom ubiegać się o pracę bezpośrednio u pracodawców.

Wyróżnia się zawody regulowane oraz nieregulowane. W przypadku zawodów nieregulowanych, o zatrudnieniu pracownika posiadającego kwalifikacje uzyskane w innym kraju członkowskim Unii Europejskiej decyduje bezpośrednio pracodawca. Z kolei jeśli chodzi o zawody regulowane to wniosek o uznanie kwalifikacji jest rozpatrywany indywidualnie przez właściwe dla tego typu władze.

Kto może ubiegać się o uznanie zagranicznych dyplomów?

Niezależnie od posiadanego obywatelstwa, wniosek może złożyć każdy, kto dysponuje zagranicznym dyplomem lub świadectwem kwalifikacji zawodowej oraz ma zamiar podjęcia pracy zarobkowej w swoim zawodzie w Niemczech.

Gdzie można złożyć wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych?

Za nostryfikację dyplomów zagranicznych odpowiada 16 krajów związkowych w Niemczech. Istnieją różne instytucje rządowe, pozarządowe, branżowe czy też regionalne, które zajmują się nostryfikacją. Jednak o tym, która instytucja jest właściwa dla złożenia wniosku, decyduje dyplom ukończenia szkoły oraz miejsce zamieszkania czy też kraju związkowego w Niemczech, w którym chce się podjąć prace. Według niemieckiego prawa nie ustalono stałych opłat za nostryfikacje dyplomów zagranicznych. Ceny wahają się między 50 a 200 euro i z roku na rok wzrastają. Wszystko zależy od  rodzaju ukończonej szkoły oraz instytucji i kraju związkowego (Bundesland).

Dokumenty potrzebne do wniosku

Wszelkie świadectwa i dyplomy zaświadczające wykształcenie muszą być dostarczone w oryginalne lub poświadczone przez notariusza. Dodatkowo należy dostarczyć przetłumaczone świadectwo lub dyplom, które musi być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego z Niemiec. Może to być też świadectwo w języku angielskim lub francuskim, których w tym przypadku nie trzeba tłumaczyć.

Pozostałe dokumenty, które są często wymagane, to:
- życiorys w języku niemieckim
- lista przedmiotów oraz ocen
- świadectwa pracy
- zaświadczenie o zameldowaniu
- akt małżeństwa (przy zmianie nazwiska)

Strony internetowe jak: www.berufliche-anerkennung.de oraz www.anerkennung-in-deutschland.de ułatwiają osobom zainteresowanym odnaleźć właściwy urząd a zamieszczona wyszukiwarka znajdujące się na stronie pod nazwą Anerkennungs-Finder wskazuje właściwy urząd po wpisaniu nazwy zawodu oraz miejsca zamieszkania, do którego należy kierować wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych.

Źródło:
Konsulat Generalny Rzeczpospolitej Polskiej w Hamburgu
www.berufliche-anerkennung.de
www.bmbf.de

Paulina Reimann
Euro-Tax.pl